Nakit ödeme sistemi hayatımızda yerini dijital ödeme yöntemlerine bırakırken, bir yandan da halen banknot kullanılan alanlarda en büyük kağıt para olan 200 TL’nin enflasyonla yetersiz kaldığını eski bankacı Prof. Şenol Babuşcu ilginç bir yöntemle anlattı.
200 TL hayatımıza 2009 yılında girdiğinde görebilen az olurken, enflasyonla birçok ödemede yetersiz kalıyor. Büyük banknot ihtiyacı 2021 yılından bu yana konuşuluyor.
500 ve 1000 TL’lik konuşulsa da ekonomik algı ve kayıt dışı ekonomi açısından bu yönteme sıcak bakılmadığı biliniyor.
2009 yılında 200 TL hayatımıza girdiğinde asgari ücret 527 TL iken, günümüzde 11.402 TL yani maaş ödemesinde 3 adet 200 TL fazla gelirken, şimdi 57 adet kullanmamız gerekiyor.
2009’da 130 dolar eden 200 TL, günümüzde yaklaşık 7 dolar ediyor.
TCMB’nin konut birim fiyatlarında en eski veri 2010 olduğundan Ocak ayında İstanbul’da ortalama bir ev 169.788 lira ederken, 849 adet banknot yetiyordu. Günümüzde İstanbul’da ortalama bir evin fiyatı 5 milyon 240 bin 304 TL ve 26 bin 201 banknot gerekiyor.
Gelin TÜrkiye’de ortalama m2 birim fiyat olan 2 milyon 900 bin üzerinden gidelim. Prof. Dr. Şenol Babuşcu’nun hesabına göre kaç kilo para vermemiz gerekiyor ve dolar mı, TL mi daha ağır?
2.900.000TL değerinde bir ev almak için ödemenin nakit yapılması halinde, 100’lük bir deste olan 20 bin TL’den 145 adet gerekiyor. 200 TL’lik bir destenin ağırlığı 112 gram olurken, 145 tanenin ağırlığı 16,2 kg oluyor.
Gelin bir de dolar üzerinden ölçelim. 100 dolarlık 1 destenin ağırlığı 99 gram ve (1$= 29 TL üzerinden) 100 bin dolar eden eve 10 desteyle ödeme yapıyoruz ve ağırlığı da 990 gram yaklaşık 1 kilogram ediyor.
Babuşçu, ödeme sisteminin “dolarizasyon” dönmesine sebep olarak 16 kg banknot taşımak yerine 1 kg banknot taşımayı görüyor ve vatandaşın da tercih sebebi olabiliyor.
500 ve 1.000 TL’lik banknotlarla konunun seçim sonrasında çözümleneceğini düşünüyor.
Sizce hangisini taşımak daha kolay?
